Stowarzyszenia zrzeszające psychoterapeutów dążą do wprowadzenia regulacji prawnych, odpowiadających na podstawowe potrzeby pacjentów i klientów – osób korzystających z psychoterapii. Przygotowaliśmy zestawienie sugerowanych rozwiązań, jakie powinny zapewniać akty prawne, wprowadzane w tym zakresie.
POTRZEBY OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z PSYCHOTERAPII
Do jakich regulacji dążą organizacje psychoterapeutyczne, działając na rzecz dobra osób korzystających z psychoterapii, jako pacjentów i klientów?
Regulacje te powinny:
1. Ułatwić zweryfikowanie czy dany psychoterapeuta ma kwalifikacje do prowadzenia psychoterapii
- Centralny, oficjalny rejestr lub kilka rejestrów psychoterapeutów certyfikowanych w akredytowanych stowarzyszeniach.
- Zawarcie w rejestrach informacji o osobach będących w szkoleniu do certyfikatu, posiadających uprawnienia do prowadzenia psychoterapii pod superwizją.
- Wymóg przedstawiania przez psychoterapeutę proponującego usługi, jaki ma certyfikat lub na jakim jest etapie szkolenia do certyfikatu.
2. Zapewnić dostępność do psychoterapii w systemie refundowanej ochrony zdrowia
- Zwiększenie środków przeznaczanych w systemie ochrony zdrowia na świadczenia psychoterapeutyczne.
- Podwyższenie i zróżnicowanie stawek za prowadzenie psychoterapii dla certyfikowanych psychoterapeutów i osób będących w trakcie szkolenia.
- Możliwość prowadzenia psychoterapii przez osoby będące w trakcie szkolenia (po II roku), wyłącznie pod superwizją.
- Opracowanie standardów oddziałów i poradni pracujących w oparciu o psychoterapię, m. in. superwizja pracy zespołu, superwizja indywidualna, zebrania kliniczne zespołu, ograniczenie liczby pacjentów przyjmowanych przez psychoterapeutę w skali tygodnia.
3. Umożliwić korzystanie z psychoterapii jako formy profilaktyki, także w zakresie pracy z parami i rodzinami, a nie tylko leczenia podejmowanego w sytuacji występowania zaburzeń psychicznych
- Wprowadzenie szerokiej definicji obszarów, w jakich stosowana jest psychoterapia, uwzględniających obok zastosowań w leczeniu zaburzeń, także profilaktykę i promocję zdrowia.
- Wprowadzenie stanów przedchorobowych i innych zakłóceniach zdrowia psychicznego na listę wskazań, na podstawie których można prowadzić refundowaną psychoterapię.
- Uwzględnienie promocji zdrowia w definicji psychoterapii wynikających z postulatów Narodowego Programu Ochrony Zdrowia, którego kolejna edycja będzie 2023-2030.
- Kampania społeczna na temat użyteczności psychoterapii i standardów jej stosowania.
4. Zapewnić możliwość bezpiecznego zweryfikowania sposobu pracy psychoterapeuty w wypadku podejrzenia przekroczenia etycznego lub błędnego postępowania
- Obowiązek podlegania zapisom kodeksu etycznego przez psychoterapeutów – pisemne zobowiązanie, także w trakcie szkolenia jako warunek figurowania w rejestrze psychoterapeutów.
- Obowiązek poddawania się przez psychoterapeutę ocenie komisji etycznej w jednym ze stowarzyszeń zrzeszających psychoterapeutów.
5. Zapewnić wiarygodność i profesjonalizm certyfikowanych psychoterapeutów
- Wymóg posiadania przez psychoterapeutów wiedzy z zakresu psychologii i psychiatrii.
- Wymóg etyczny korzystania przez psychoterapeutę z superwizji oraz informowania o tym pacjentów.
- Ograniczenie okresu od rozpoczęcia szkolenia do uzyskania certyfikatu psychoterapeuty i określenie warunków jego ważności.
6. Zobligować psychoterpeutę do przekazywania informacji na temat metod pracy i przyjętych założeń, przed rozpoczęciem psychoterapii
- Zdefiniowanie obowiązków psychoterapeuty względem osoby korzystającej z psychoterapii, np. przekazanie rozpoznania – ocena sytuacji przed rozpoczęciem terapii, ustalenie kontraktu, w tym warunków korzystania z psychoterapii i jej zakończenia.
- Określenie zakresu obowiązku informowania osoby korzystającej z psychoterapii o źródłach kompetencji terapeuty i stosowanych metodach.
- Określenie zakresu prowadzenia i bezpieczeństwa oraz czasu przechowywania dokumentacji procesu psychoterapii, z zachowaniem poufności danych wrażliwych.
7. Uregulować zasady tajemnicy zawodowej w sposób zgodny ze specyfiką procesu psychoterapii
- Jednoznaczne usankcjonowanie zakresu tajemnicy zawodowej psychoterapeuty. Aktualnie jest wiele sprzecznych przepisów, wymagających interpretacji, są też one obecnie zależne od innych kompetencji zawodowych psychoterapeuty.
- Wymóg obowiązku zachowania tajemnicy informacji związanych z procesem terapeutycznym.
- Szczegółowe określenie sytuacji w których psychoterapeuta może być zwolniony z tajemnicy psychoterapii.
- Umożliwienie rozpatrywania spraw związanych z przekroczeniami etycznymi przez komisje etyki, co zapewnia poufność tych procesów i dbanie jednocześnie o dobro pacjentów i psychoterapetuów.
opracowano w uzgodnieniu przez następujące organizacje:
Sekcja Naukowa Psychoterapii Polskiego oraz Sekcja Naukowa Terapii Rodzin Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego
Sekcja Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej
Polska Rady Psychoterapii oraz zrzeszone w niej towarzystwa i stowarzyszenia
Organizacje współpracujące w ramach Federacji Towarzystw Psychoanalitycznych
Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej
